Iedereen praat over welk dieet en wat voor soort voedsel goed is jou, voor ons. Alsof je alleen met eten zelf gezond kunt zijn. Het lijkt er op dat we daardoor het zicht verloren hebben op de perioden tussen het eten door. Waarin niets gegeten wordt, en het lichaam op zich zelf is aangewezen. Die perioden blijken van veel groter belang dan gedacht. Coen van Veenendaal introduceert in deze blog zijn visie hierop. Meer weten? Kom dan naar het congres van patiëntenorganisatie Inspire2Live, op 1 februari 2019. Coen en diabetes hoogleraar Hanno Pijl geven daar een gezamenlijke workshop over vasten en preventie.

“Er zijn weinig onderwerpen te bedenken waar mensen zo’n sterke mening over hebben als eten. Vaak worden er emotionele debatten gevoerd met bijna religieus fanatisme over wat nou het beste dieet is; vegetarisch, veganistisch, ketogeen, paleo, mediterraan etc. Over de vraag of wij als mensen nou omnivoren of herbivoren zijn. En dan heb ik het nog niet over de enorme stroom mode-diëten die met de regelmaat van de klok de kop opsteken. In onze tijd van ongekende beschikbaarheid van alle denkbare soorten voedsel, op elk gewenst moment van het jaar, lijkt dit vooral een luxe probleem. Echter schijn bedriegt. Met deze enorme beschikbaarheid heeft ook het aantal welvaartsziekten, die links- of rechtsom ook aan (verkeerde) voedingspatronen gerelateerd kunnen worden, epidemische vormen aan genomen. Onze lichamelijke en geestelijke gezondheid lijkt steeds meer onder druk te staan en de roep om effectieve geneesmiddelen die deze ziektes kan oplossen, klinkt ook luider dan ooit.

Wat we helemaal zijn vergeten is dat er een hele effectieve manier om ons lichaam te laten genezen; een aantal dagen onze hele stofwisseling eens met rust laten. Een paar dagen vasten, even niets tot je nemen dan alleen water. Nou, kom daar maar eens mee! Als je dat in gezelschap oppert, krijg je iedereen over je heen. “Dat kan niet gezond zijn”, “Dan word je zo slap als een vaatdoek”, “Dan kun je je totaal niet meer concentreren en word je suf als wat”, “Dat is gevaarlijk want je gaat je spieren ‘opeten’”, “Dat zou ik nooooooit kunnen!”. Kortom, alle wijsheden worden van stal gehaald om het belachelijke idee te verwerpen.

De waarde van vasten

Nou worden deze meningen vooral opgeworpen door mensen die zelf geen enkele ervaring hebben met vasten. Zelfs het overslaan van één enkele maaltijd, klinkt al als een niet te nemen horde. Evolutionair zijn we echter allemaal prima in staat om te vasten Onze verre voorouders wisten niet beter. In de tijd van de jager/verzamelaars was er af en toe (veel) eten en vaak ook periodes niet. Het verzamelde eten werd direct genuttigd want bewaren was niet mogelijk aangezien de koelkast nog lang niet was uitgevonden.

Het lichaam is uitstekend in staat te overleven in tijden van voedselschaarste. De gezondheidsaspecten van een aantal dagen alleen water nuttigen, zijn legio. De wetenschap onderzoekt gelukkig steeds vaker wat er gebeurt als je een paar dagen niet eet. Een paar van de bevindingen:

  • het immuunsysteem krijgt een enorme boost;
  • het lichaam gaat een overmaat aan stamcellen produceren;
  • tumoren kunnen heel slecht overleven bij afwezigheid van glucose;
  • vetreserves worden gebruikt;
  • hormoonhuishouding (bijvoorbeeld insuline) stabiliseert;
  • lichaam kan gifstoffen goed afvoeren;
  • verouderingsprocessen stagneren

Goed voorbeeld doet goed volgen..?

Kortom, een heleboel fysieke voordelen door alleen maar een paar dagen niets te eten, simpeler en goedkoper is niet denkbaar. Vele bekende en onbekende personen uit de geschiedenis, waren zich zeer wel bewust van deze voordelen. Mensen als Aristoteles, Pythagoras, Hippocrates, Plato, Socrates, Gandhi, allen vasten met enige regelmaat om de gezondheidsaspecten ervan te ervaren. Alle grote religies kennen perioden van vasten, zoals de islamitische ramadan of de christelijke vastenperiode. Hippocrates als grondlegger van de moderne geneeskunde, vastte regelmatig. Bijzonder dat zijn kennis geen plaats meer heeft in de geneeskunde van vandaag…

 

Alle begin is onwennig – maar wel goed te doen

Niet-eten, of vasten, kan in vele soorten en maten. Een week per jaar, een dag in de maand, sapvasten, ‘intermittant fasting’ waarbij regelmatig het lichaam in een onderhoudsstand wordt gezet. Of nog simpeler: geen tussendoortjes.

Uit ervaring weet ik dat vasten ook heel goed te doen is. Natuurlijk is alle begin onwennig en moet je lichaam de eerste keer dat je niet eet, wennen aan het doorbroken patroon. Maar je merkt al snel dat het vooral mentaal heel lastig is. Onze mentale afhankelijkheid van voedsel is enorm. Maar als je doorzet, merk je al snel dat het hongergevoel (vooral lege maag) snel afneemt (een flink glas water/thee doet wonderen) en dat je energie niveau ongekend hoog is. Doen is geloven en de wetenschap dat je je lichaam de best mogelijke ondersteuning geeft om zelf te helen, is een geweldige stimulans. Ons lichaam is uitstekend in staat gezondheid te hervinden en vasten is een prachtige manier om het lichaam dat te laten doen.

Meer over Coen van Veenendaal

About The Author

Leave a Reply

Close